Vietnamnet – Thứ bảy, ngày 25 tháng 5 năm 2013
Để có được những ruột mít thơm ngon, đẹp mã bán ra
thị trường, nhiều chủ vựa mít đã bất chấp an toàn sức khỏe người tiêu dùng, bằng cách dùng hóa chất “hô biến”
những trái mít còn xanh thành chín vàng, mùi thơm ngào ngạt chỉ trong vòng 24 giờ đồng hồ.
Sau
một thời gian dài thâm nhập và theo dõi tại các vựa thu mua số lượng
lớn, cung cấp mít thương phẩm cho thị trường Sài Gòn cũng như các tỉnh
lân cận hàng tấn trái mỗi ngày, nhóm PV đã bí mật ghi lại toàn bộ "xảo
thuật" của công nghệ ghê rợn này.
Chủ vựa đang tiêm hóa chất vào quả mít xanh (Ảnh:Kha sinh)
|
Vạch trần thủ đoạn kinh hoàng
Sau
nhiều ngày lân la theo chân giới buôn mít ở một số chợ tại TP.HCM,
chúng tôi được “rỉ tai” về những trái mít xanh, non được bày bán khắp
thị trường thành phố chỉ cần một thời gian ngắn là nhanh chóng ngả màu
vàng ươm, bổ ra thấy dậy mùi thơm ngào ngạt.
Những dân buôn này đã dùng phương cách gì để có được những quả mít xanh lè bỗng nhiên thành “siêu thành phẩm” như vậy?
Mang
nghi vấn trên vào cuộc theo dõi, chúng tôi mới phát hiện ra các thương
lái đặt hàng mít từ các đầu nậu thu mua tại Đồng Nai và nhiều nhất là
Bình Phước… với số lượng không hề nhỏ
để hàng ngày phân phối ra thị trường. Điều khá ngạc nhiên là thời gian
đầu xuống Bình Phước (nơi được coi là “đại bản doanh” của “mít độc”),
chúng tôi dò hỏi địa chỉ của những vựa mít thì chỉ nhận được cái lắc
đầu của người dân. Tìm đến những gia đình trồng mít ở Bình Phước, hỏi về
kỹ thuật làm sao để có được những quả mít chín trong thời gian ngắn,
người dân cũng không chịu tiết lộ.
Những chủ vườn mít chỉ bảo, xưa nay họ thường biết ăn mít chín cây
chứ chưa từng ăn mít ép cho chín bao giờ. Chuyện làm thế nào cho mít
chín nhanh là “nghề” của các đầu nậu.
Thế nhưng, có nhiều
nguồn tin cũng tiết lộ, gần đây một số chủ buôn đến tận vườn thu gom cả
loại mít xanh đóng bao, nhưng họ
không biết những người này mua về để làm gì. Từ manh mối này, chúng
tôi cũng có được địa chỉ của một vựa mít lớn nằm trên quốc lộ 13.
Hóa chất, ép mít, chín siêu tốc |
Hóa chất xuất xứ từ Trung Quốc được pha trộn để tiêm
|
Trong vai thương lái muốn mua
buôn cả mít thương phẩm, mít xanh và hóa chất để cung cấp cho thị
trường TP.HCM, PV đã hẹn gặp ông H. (chủ vựa mít – PV).
Sau
khi biết mục đích của “đối tác”, chủ vựa này nhiệt tình giới thiệu: “Để
làm ăn có lãi với nghề này, ngoài việc thu mua mít trái từ các chủ vườn
với giá rẻ nhất, chúng tôi phải thuê công nhân bóc ruột và trả cho họ
2.000 đồng/kg múi thành phẩm.
Nếu không tính toán kỹ lưỡng sẽ bị lỗ nặng, vì thế tôi phải dùng đến chất xúc tác để trái mít chín càng nhanh càng tốt”.
Chúng
tôi ngạc nhiên vì ông chủ nhắc đến “chất xúc tác”. Ngay lập tức, ông
H. đi vào trong nhà lấy ra một bịch thuốc màu xanh, trên bìa ghi chằng
chịt
chữ Trung Quốc và các loại hoa quả rồi cười đầy ẩn ý: “Đây là “bí kíp”
để làm nghề, không có cái này thì lấy đâu ra lời mà làm?”. Không cần
giấu diếm, ông H. lý giải thêm: “Làm nghề này thì không thể nào theo
phương pháp truyền thống được. Theo tự nhiên, trái mít chín thu mua về
cần thời gian từ 2 đến 4 ngày mới có sản phẩm cho công nhân lột, vả lại
chín không đồng đều.
Trong khi đó, các công ty sấy và các mối bán lẻ thì chờ từng ngày,
giành giật nhau từng kg ruột mít, nên đòi hỏi phải làm nhanh.
Hơn
nữa, đối tác yêu cầu phải làm nhanh, số lượng nhiều nên không còn cách
nào khác là phải cho công nhân bơm hóa chất kích thích cho mít chín”.
Chúng tôi hỏi, hóa chất đó tên gì thì ông H. lập lờ: “Tôi
cũng không biết loại thuốc này tên gì nữa, chỉ biết rằng nó là thuốc
có xuất xứ từ Trung Quốc, có tính chất tác động mạnh làm quả chín
nhanh, tươi, đẹp, bắt mắt....
Loại thuốc này ở ngoài chợ
thường không có bán, phải nhờ người bạn mua từ Trung Quốc về đây”. Chưa
hết câu, ông này, tiếp tục tư vấn: “Chỉ có chỗ tôi mới có loại thuốc
này, anh có đi mua ở đâu cũng không thể được.
Nếu mua để làm ăn, tôi sẽ bán với giá phải chăng, gọi là anh em
cùng nghề giúp nhau”. Giá mỗi gói thuốc ông H. đưa ra là 80 ngàn đồng.
Nói xong, ông H. dẫn chúng tôi ra phía sau vườn lấy một chiếc can nhựa
rồi cắt từng vỉ thuốc mang nhãn hiệu Trung Quốc hòa tan với nước, sau
đó lấy xi lanh hút loại nước này tiêm vào từng quả mít
đang được chất đầy một góc vườn.
“Muốn có mít để lột, chú em
chỉ cần tiêm vào mỗi quả một lượng nhỏ dung dịch này, trưa nay chích
thì tối mai có mít chín cho công nhân làm ngay”, ông H. quả quyết.
Khi chúng tôi đặt vấn đề về sự an toàn của những trái mít sau khi được
tiêm thuốc thì ông H. trả lời với thái độ mơ hồ, bỏ lửng trách nhiệm
với người tiêu dùng: “Tôi làm nghề này nhiều năm rồi, vậy mà có thấy ai
ăn mít bị làm sao đâu, chú cứ yên tâm miễn sao mình đừng ăn là được”.
Trái mít càng lớn càng “ngậm” nhiều hóa chất
Tiếp
tục quá trình tìm hiểu về kỹ nghệ bơm hóa chất cho mít, chúng tôi tìm
đến đầu nậu thu mua mít tên M. cũng nằm trên địa bàn. Tại đây, mọi hoạt
động
liên quan đến thu mua, lột mít diễn ra không kém phần sôi động.
Ngôi
nhà nhỏ nằm trong con hẻm gần Quốc lộ 13 lúc nào cũng có khoảng 10
công nhân làm việc. Công nhân đến làm tại địa điểm này thường vào ban
đêm, ban ngày chủ tranh thủ đi gom mít nguyên liệu từ khắp nơi về.
Vào vai người mua mít trái với số lượng nhiều và mua hóa chất về để
“chủ động” bơm ngay tại TP. HCM để tiêu thụ, chúng tôi đã tiếp xúc với
M. và được anh này chỉ cho các thao tác để trở thành một dân buôn mít
thực thụ bằng “công nghệ hô biến”.
Theo M., hiện nay người làm nghề lột mít rất nhiều. Ngoài việc mua
được mít trái từ các nhà vườn với giá rẻ thì những chủ mít phải cạnh
tranh nhau bằng cách lột ra càng nhiều thành phẩm
từ mít mới mong có được lợi nhuận.
Để có được số lượng lớn
mít cùng chín một lúc, không còn cách nào khác, M. cũng phải mượn đến
“bảo bối” hóa chất mà thôi. Theo giải thích của M., không phải loại
thuốc nào chích cho mít cũng cho ra thành phẩm mít vừa đẹp vừa tươi
được.
Mít độc” dùng nuôi gia súc
Trong
quá trình tìm hiểu, nhóm PV nhận thấy những phụ phẩm sau mỗi công
đoạn làm mít đều được các chủ vựa tận dụng triệt để.
Múi mít sau khi lột thì được bán cho đầu nậu mang đến các công ty
sấy tiêu thụ hoặc bán lẻ, còn xơ, và vỏ được bán làm thức ăn cho
các hộ chăn nuôi gia súc.
Và việc các loại gia súc ấy có bị nhiễm
“chất lạ” kia không thì đó vẫn là câu hỏi chờ cơ quan chức năng vào cuộc giải đáp.
|
“Trước
đây, khi mới vào nghề, tôi mua thuốc ngoài chợ về chích thì bị các chủ
thu mua chê là sản phẩm không được đẹp, chất lượng kém, có vị đắng và
trái mít thường bị sượng.
Khi thử mẫu, các công ty sẽ trả lại ngay lập tức. Sau này, tôi được
một người làm mít lâu năm giới thiệu mua một loại thuốc có nguồn gốc
Trung Quốc về dùng, mọi thứ mới ổn. Bây giờ, thị trường cây trái đố anh
kiếm được loại hoa quả nào mà không “dính” hóa chất đấy”, M. tiết lộ.
Theo quan sát của chúng tôi, thuốc dùng để chích cho mít được chủ buôn đựng trong một chiếc can nhỏ không màu, không mùi.
Khi chúng tôi thử rót mấy giọt xuống đất thì lập tức thấy
hiện tượng sôi sủi bọt rất kinh hãi. Do đó, khi thực hiện việc bơm
thuốc vào trong quả mít, M. phải dùng một kim tiêm lớn, một chiếc bình
nhỏ để san thuốc từ can sang, sau đó lấy kim tiêm rút một số thuốc nhất
định và bơm trực tiếp vào trái mít đang còn xanh.
Công đoạn bơm thuốc cho mít nhìn rất đơn giản. Tuy nhiên, người
tiêm cần phải làm đúng kỹ thuật, không thể làm qua loa cho xong là
được. “Mỗi loại mít cần tiêm số lượng hóa chất khác nhau. Nếu là mít
thường thì chích ít hơn, là mít Thái thì phải bơm nhiều hơn vì quả to.
Hơn nữa, nếu là quả có trọng lượng trên 10 kg thì phải chích thuốc
vào hai đầu của quả mới đảm bảo mít chín ngon và
không bị sượng. Càng tiêm nhiều hóa chất thì mít càng nhanh chín. Nếu
để mít chín quá thì sẽ khó lột và không đạt”, M. giải thích. Để minh
chứng cho chúng tôi, M. lấy ra một trái mít còn xanh bắt đầu thực hiện
các thao tác “hô biến”. “Tốt nhất là có nhiều loại kim tiêm có dung
tích khác nhau, mít nhỏ thì dùng kim nhỏ, mít lớn thì dùng kim lớn. Trái
nhỏ thì bơm khoảng 20 ml hóa chất, còn trái lớn thì phải bơm nhiều hơn
từ 40 đến 60 ml”.
Theo đó, loại hóa chất này được M. bán với giá 150 ngàn đồng/1 lít.
Để những trái mít được tiêm thuốc phát huy tác dụng tốt nhất, ngoài
việc cho mít “ăn” hóa chất, nếu đưa ra nắng ủ khoảng vài giờ đồng hồ thì
trái mít chín đều, mùi thơm và có màu vàng nhìn bắt mắt hơn rất nhiều.
Nhằm gieo lòng tin về “bảo bối”, M. lấy kim tiêm bơm một lượng hóa
chất nhất định vào một quả mít rồi mang đi phơi ra nắng và hẹn chúng tôi
chiều ngày hôm sau trở lại thì mít sẽ chín đẹp hơn.
Đúng
hẹn, hôm sau chúng tôi quay trở lại, M. mang quả mít đã bơm thuốc ra xẻ
thì y như rằng, quả này chín đều có màu vàng ươm. “Hóa chất càng “mạnh”
thì mít càng nhanh chín, màu sắc của nó sẽ đẹp hơn rất nhiều. Nếu là
thuốc thường mua ngoài chợ thì phải mất khoảng gần hai ngày mới chín,
còn loại này chỉ trong vòng 24 giờ là trái mít có mùi thơm và chín rất
đều”. Theo ghi nhận của chúng tôi, mỗi ngày vựa mít này thu gom hàng
tấn mít từ các hộ trồng vườn đổ về, gần như tất cả mít quả đều chung
một kịch bản là
“ướp” hóa chất trước khi tung ra thị trường.
Tại Bình
Phước, ít nhất có 3-4 vựa “mít độc” quy mô ngang ngửa vựa của ông chủ
H. và M.. Sau khi “phù phép”, phần lớn trong số hàng tấn mít tại các vựa
này sẽ được chở đi tiêu thụ tại Sài Gòn, một phần khác được chia lẻ
cho các thương lái đưa đi các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai…
bán cho người tiêu dùng.
“Nhu cầu cần mít sấy, mít ăn tươi ngày càng nhiều thì chủ vựa càng
tiêm nhiều thuốc vào mít, mít chín nhanh và nhiều thì chúng tôi mới duy
trì được tiền công đều đặn.
Mỗi ký múi thành phẩm ông chủ
trả cho 2 ngàn đồng, một ngày chúng tôi cũng kiếm được hơn 100 ngàn
tiền công”, một người làm công cho chúng tôi biết.
Công nhân
lột mít cũng chẳng dám động đến thành phẩm
Cũng tại cơ sở
thu mua và lột mít của ông H., sau vài ngày tìm hiểu về “bí quyết” ép
chín mít bằng hóa chất, nhóm PV đã trở lại và mục sở thị quy trình làm
việc mất vệ sinh của cơ sở này và đặc biệt, là những tác hại ghê ghớm
của hóa chất đối với sức khỏe người lao động.
Phải nhờ đến sự “lót đường” của một người bản địa thân quen, chúng
tôi mới được ông H. nhận vào làm công nhân lột mít thành múi. Sau một
hồi trao đổi cụ thể, chủ vựa đưa chúng tôi ra phía sau vườn nhà.
Tại
đây, phóng viên quan sát thấy một căn phòng nhỏ nằm lấp trong những đám
cây rậm rịt, dưới mái lợp tôn trông xập xệ và mất vệ sinh. Khu vực này
có nhiều người đang
cần mẫn với công việc tách bóc thớ mít.
Mọi hoạt động đều
diễn ra hết sức thủ công và sơ sài, không có găng tay bảo hộ lao động.
Những thớ mít sau khi bóc tách được cho vào rổ, sau khi đầu mối đến thu
nhận thì công nhân vơ nháo nhào vào bịch ni -lon, đó là công đoạn cuối
cùng của mít thành phẩm khi tuôn ta thị trường.
Qua những cuộc trò chuyện cùng công nhân ở đây, chúng tôi được cảnh
báo: “Phải cẩn thận với nhiều loại hóa chất độc hại”. Thực tế, do thời
điểm này là đỉnh điểm của mùa mít, lượng hàng nhiều, những công nhân làm
việc phải thường xuyên tiếp xúc với hóa chất nên bàn tay nhiều người
đều có hiện tượng mẩn ngứa, viêm nhiễm, lở loét.
Theo quan sát của chúng tôi, không gian làm việc
khá tù bức, nào nước thải, xơ, vỏ, múi, nước thải... vẩn lên mùi hôi
thối, khiến ruồi nhặng bâu khắp nơi. Thấy những múi mít đã được lột vỏ
ứa mật vàng ươm, tôi lấy một múi định đưa lên miệng ăn thử thì một công
nhân luống tuổi ra hiệu can ngăn: “Đừng có ăn”.
Ngạc nhiên bởi hành động đó, người viết hỏi: “Sao không thể ăn?”
thì người phụ nữ đáp lỏn gọn: “Mít này đã chích thuốc rồi! Những nhân
công như chúng tôi ở đây làm giữa vựa mít, nhưng muốn ăn đều phải vào
thẳng vườn dân để tìm mít chín cây”.
No comments:
Post a Comment