'Chuột chũi' giúp Mỹ tiêu diệt thủ lĩnh tối cao IS

Thủ lĩnh tối cao Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng Abu Bakr al-Baghdadi xuất hiện trong video tuyên truyền hồi tháng 4. Ảnh: AFP.

'Chuột chũi' giúp Mỹ tiêu diệt thủ lĩnh tối cao IS

Thứ tư, 30/10/2019

Baghdadi luôn tin tưởng vào các biện pháp an ninh của mình, nhưng cuối cùng chết vì bị một nội gián trong tổ chức phản bội.

Các chỉ huy Mỹ tìm ra nơi ẩn náu cuối cùng của thủ lĩnh tối cao Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng Abu Bakr al-Baghdadi nhờ một nguồn tin nội gián cực kỳ chuẩn xác, người từng là thành viên IS, chịu trách nhiệm điều phối mọi di chuyển của "ông trùm" quanh Syria và thậm chí còn tham gia giám sát việc xây dựng nơi trú ẩn an toàn cho Baghdadi, theo các nguồn tin Mỹ và Trung Đông am hiểu vấn đề.

Thông tin chi tiết mà nguồn tin nội gián, người được tình báo Mỹ gọi là "chuột chũi", cung cấp về vị trí của Baghdadi cũng như sơ đồ đường hầm trú ẩn của y dưới tòa nhà được cho là một trong những yếu tố then chốt dẫn tới chiến dịch đột kích kết liễu tính mạng Baghdadi hôm 26/10.

"Chuột chũi" đã có mặt trong cuộc đột kích vào nơi ẩn náu của Baghdadi ở tỉnh Idlib, tây bắc Syria, và hai ngày sau, người này đã được đưa khỏi khu vực cùng gia đình. Người đàn ông, chưa rõ quốc tịch, được cho là sẽ nhận một phần hoặc toàn bộ số tiền 25 triệu USD mà Mỹ treo thưởng để bắt hoặc tiêu diệt Baghdadi.

Một quan chức cho biết nguồn tin là người Arab theo dòng Hồi giáo Sunni, phản bội IS vì nhiều người thân của anh ta đã bị nhóm khủng bố này sát hại.

Ban đầu, Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF) của người Kurd là bên tiếp cận và thuyết phục nguồn tin trở thành nội gián, sau đó bàn giao "chuột chũi" cho tình báo Mỹ. Các đặc vụ Mỹ đã thẩm tra người này suốt nhiều tuần để chắc chắn rằng anh ta cung cấp tin thật.

Tình báo Mỹ từ giữa năm nay đã nỗ lực tìm mọi cách thu thập thông tin về tung tích của Baghdadi, nhưng những dữ liệu mà "chuột chũi" cung cấp trong tháng 9 được coi là bước đột phá tạo ra cơ hội hành động cho phía Mỹ.

"Chúng tôi đã đánh giá rằng người này có thể nắm giữ chìa khóa giúp giải quyết bế tắc", một quan chức Mỹ am hiểu vấn đề nói. "Mọi việc chỉ bắt đầu trở nên rõ ràng trong vài tuần qua". Những mô tả về nguồn tin nội gián và những đóng góp của anh ta đã được hai cựu quan chức Mỹ và một quan chức Trung Đông, những người giấu tên biết rõ về cuộc đột kích Baghdadi, cung cấp.

Các quan chức Mỹ và Trung Đông cho biết chiến dịch đột kích tiêu diệt Baghdadi thực tế là kết quả từ nỗ lực phối hợp nhiều năm với các đối tác nước ngoài và đồng minh. Kể từ ít nhất là năm 2015, các biệt kích Mỹ, cùng với những đơn vị Iraq và người Kurd, đã tham gia các chiến dịch đặc biệt nhằm tìm kiếm Baghdadi cùng những thủ lĩnh cấp cao khác của IS. Họ đã gặt hái không ít thành công, ví dụ tiêu diệt thủ lĩnh tuyên truyền IS Abu Muhammad al-Adnani hồi năm 2016. Tuy nhiên, Baghdadi là một mục tiêu khó nắm bắt hơn nhiều bởi y thường xuyên di chuyển và không sử dụng điện thoại di động hay các thiết bị có thể theo dõi khác.

Theo một quan chức Trung Đông biết chi tiết về cuộc tìm kiếm, mục tiêu tập trung của chiến dịch săn lùng đã chuyển sang khoanh vùng khu vực Idlib vào mùa hè năm nay. Chiến dịch có sự tham gia của những đặc vụ hàng đầu Mỹ và Pháp cùng thiết bị giám sát hiện đại bậc nhất.

Idlib, một tỉnh đang bị các nhóm dân quân chiếm đóng và nằm cách xa căn cứ của IS, ban đầu không được tình báo Mỹ chú ý. "Không ai có thể vào khu vực", đặc biệt là những phần tử Hồi giáo cực đoan, quan chức Mỹ nói. "Người Nga kiểm soát không phận".

Nhưng với sự trợ giúp của nguồn tin, giới chức Mỹ đã thu hẹp phạm vi tập trung vào thị trấn Barisha ở phía tây bắc Idlib, nơi Baghdadi ẩn náu trong một khu phức hợp an ninh nghiêm ngặt với vô số đường hầm. Kế hoạch cho chiến dịch được lên từ ngày 23/10 với kỳ vọng rằng có thể bắt sống thủ lĩnh IS.

Một quan chức cho biết "chuột chũi" là một người đàn ông có vai trò cố vấn và hỗ trợ hậu cần đáng tin cậy trong nội bộ IS, từng giúp Baghdadi di chuyển qua lại giữa những nơi ẩn náu an toàn ở Idlib trước khi chuyển đến khu nhà nơi y bị tiêu diệt.

Nguồn tin nội gián, được mô tả là người tham gia tích cực và nhiệt tình trong nhiệm vụ, đã tiết lộ những thông tin cá nhân rất quan trọng về thủ lĩnh ẩn dật của IS, bao gồm việc y luôn mặc đai bom mỗi khi di chuyển để có thể tự sát nếu bị dồn vào chân tường. "Chuột chũi" được thủ lĩnh IS tin tưởng đến mức thỉnh thoảng anh ta còn hộ tống các thành viên gia đình Baghdadi tới trung tâm y tế.

Sau khi thu thập đủ thông tin quan trọng, các thành viên Lực lượng Delta và Trung đoàn Biệt kích 75 quân đội Mỹ cùng đội chó nghiệp vụ đêm 26/10 tiến hành cuộc đột kích.

Lực lượng tấn công đã bao vây khu nhà và kêu gọi Baghdadi đầu hàng. Hơn 10 trẻ em cùng một vài người lớn lần lượt chạy ra từ nơi ẩn náu nhưng Baghdadi vẫn cố thủ bên trong. Y chạy xuống đường hầm cùng ba con song cuối cùng vẫn bị dồn vào ngõ cụt.

Các biệt kích đã xông vào nơi trú ẩn của Baghdadi sau một cuộc đấu súng rồi dồn y xuống một đường hầm phía dưới tòa nhà. Baghdadi kích nổ đai bom tự sát vì bị chó nghiệp vụ đuổi sát. Y và ba con đều bị vùi dưới đống đổ nát của đường hầm. Hai vợ của Baghdadi cũng thiệt mạng trong chiến dịch.

Theo các quan chức Mỹ, người cung cấp thông tin luôn được chăm sóc đặc biệt nhằm tránh lặp lại thảm kịch của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) tại Khost, Afghanistan, hồi năm 2009, khi một nội gián Jordan được cho là có thông tin về lãnh đạo al-Qaeda kích hoạt bom tự sát khiến 7 đặc vụ tình báo Mỹ cùng một tài xế Afghanistan thiệt mạng.

Một quan chức Mỹ cho hay nguồn tin đổi phe vì anh ta "đã mất niềm tin" vào IS. Dù với sự trợ giúp của nguồn tin, kế hoạch bắt sống hoặc tiêu diệt Baghdadi đã bị hủy và trì hoãn không ít lần bởi tình hình thực địa thay đổi nhanh chóng.

"Tôi không thể nhớ bao nhiêu lần chúng tôi tưởng chừng sắp bắt được y", quan chức Mỹ nói. "Vài tháng qua, chúng tôi cảm nhận được mình sắp đến đích nhưng chỉ tháng trước thôi, chúng tôi mới nhận thức rõ ràng 'lần này là thật'".

Chiếc đầu của Baghdadi dường như vẫn nguyên vẹn sau khi y kích nổ đai bom tự sát nên các nhà điều hành chiến dịch tin y thực sự đã bị tiêu diệt trước cả khi có kết quả kiểm tra ADN. Một chỉ huy lúc bấy giờ nói trên bộ đàm với giọng phấn khích: "Nhìn kìa, đó là Baghdadi. Trúng mánh rồi".

Vũ Hoàng (Theo Washington Post)

Đống đổ nát tại nơi ẩn náu của thủ lĩnh IS Baghdadi sau khi bị quân đội Mỹ đột kích ngày 26/10. Ảnh: NYTimes

https://vnexpress.net/the-gioi/chuot-chui-giup-my-tieu-diet-thu-linh-toi-cao-is-4004449.html?vn_source=Detail&vn_campaign=Box-TuLieu&vn_medium=Item-3&vn_term=Desktop&vn_thumb=0

IS xác nhận Baghdadi chết, công bố thủ lĩnh mới

Thứ năm, 31/10/2019

Người phát ngôn của IS xác nhận cái chết của Baghdadi, công bố thủ lĩnh mới là Abi Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi và kêu gọi các tay súng trả thù.

"Chúng tôi rất thương tiếc chỉ huy của đức tin", theo đoạn thu âm dài 7 phút được phát đi hôm nay của nhóm phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, đề cập đến thủ lĩnh tối cao Abu Bakr al-Baghdadi. Người đọc thông báo được giới thiệu là Abu Hamza al-Quraishi, phát ngôn viên của IS.

Tuyên bố nói rằng cơ quan lập pháp và tư vấn của nhóm được triệu tập ngay sau cái chết của thủ lĩnh gốc Iraq. "Hội đồng của Nhà nước Hồi giáo được triệu tập ngay lập tức sau khi xác nhận thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi tử vì đạo. Các trưởng lão đã đồng ý việc bổ nhiệm thay thế", người phát ngôn nói. Theo đó, thủ lĩnh mới của nhóm là Abi Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi

Người phát ngôn của IS mô tả Tổng thống Mỹ Donald Trump là "ông già điên". và cảnh báo nước Mỹ rằng những người ủng hộ sẽ trả thù cho cái chết của Baghdadi. "Nước Mỹ đừng vui mừng. Thủ lĩnh mới được chọn sẽ khiến bạn quên đi nỗi kinh hoàng mà bạn đã thấy và làm cho những thành tựu thời Baghdadi trở nên ngọt ngào", người phát ngôn của IS nói thêm.

Đội đặc nhiệm Delta của Mỹ hôm 26/10 tấn công vào nơi ẩn náu của Baghdadi ở tỉnh Idlib, tây bắc Syria. Baghdadi sau đó kích nổ đai bom tự sát trong hầm cùng hai con. Ngoài Baghdadi và hai đứa trẻ, 4 phụ nữ và một người đàn ông cũng bị giết tại khu nhà. Những người phụ nữ đã có hành vi hăm dọa và đeo đai đánh bom tự sát.

Lầu Năm Góc hôm 30/10 công bố video đặc nhiệm Mỹ tiếp cận khu nhà có tường cao, nơi Baghdadi ẩn náu. Sau khi tiêu diệt Baghdadi, lực lượng Mỹ không kích, san bằng khu nhà trước khi rời đi.

Xác thủ lĩnh tối cao IS được hải táng theo phong tục của đạo Hồi trên một vùng biển không xác định. Cái chết của Baghdadi được coi là thắng lợi quan trọng với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong bối cảnh ông bị chỉ trích dữ dội vì quyết định rút quân khỏi Syria, động thái được cho là sẽ tạo điều kiện để IS hồi sinh.

Mối hận IS của cựu nô lệ tình dục

Thứ tư, 30/10/2019, 14:48 (GMT+7)

Thông tin về cái chết của trùm khủng bố Baghdadi không giúp Jamila, một cựu nô lệ tình dục IS, cảm thấy nguôi ngoai.

Jamila, cô gái 19 tuổi đề nghị giấu tên thật, là một trong hàng nghìn phụ nữ Yazidi, cộng đồng tôn giáo thiểu số ở miền bắc Iraq, bị các tay súng phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bắt cóc và hãm hiếp khi tấn công thị trấn Sinjar hồi tháng 8/2014.

5 năm trôi qua, nhưng Jamila vẫn chưa nguôi ngoai nỗi đau, và cái chết của thủ lĩnh tối cao IS Abu Bakr al-Baghdadi sẽ không có ý nghĩa gì với cô nếu các tay súng từng bắt và hành hạ cô không bị truy tố.

"Kể cả khi Baghdadi đã chết, điều đó không có nghĩa là IS cũng chết theo", Jamila nói bên ngoài căn lều hiện là nhà tạm của cô trong trại tị nạn Sharya dành cho người Yazidi ở Iraq.

"Điều này không giống với công lý đã được thực thi", cô nói. "Tôi muốn những kẻ đã bắt giữ tôi, đã hãm hiếp tôi phải ra tòa. Và tôi muốn được phát biểu tại tòa án. Tôi muốn đối mặt với chúng tại tòa án ... Không có những phiên xét xử thực sự, cái chết của hắn chẳng có ý nghĩa gì cả".

Baghdadi, kẻ lãnh đạo IS từ năm 2010, đã tự sát bằng cách kích nổ đai bom tự sát khi bị đặc nhiệm Mỹ dồn đến đường cùng trong cuộc đột kích rạng sáng 27/10. Thi thể y sau đó được đặc nhiệm Mỹ thu thập và thả xuống một vùng biển không xác định, còn căn nhà nơi y trú ẩn bị phá sập hoàn toàn.

Nhưng trước khi đối mặt với kết cục đó, Baghdadi từng chỉ đạo các tay súng dưới quyền liên tục tấn công mở rộng vùng kiểm soát, gây ra vô số vụ thảm sát dân thường, chặt đầu con tin nước ngoài và bắt giữ hàng nghìn người Yazidi, dân tộc bị IS coi là "ngoại đạo". Liên Hợp Quốc đã coi các cuộc tấn công của IS nhắm vào người Yazidi là "diệt chủng".

Cùng với hàng nghìn phụ nữ và trẻ em gái khác, Jamila bị phiến quân bắt làm nô lệ tình dục khi mới chỉ 14 tuổi và bị giam cầm suốt 5 tháng tại thành phố Mosul cùng với chị gái.

Hai chị em cô đã lợi dụng lúc lính canh phê ma túy để trốn thoát. Tuy nhiên, nỗi ám ảnh về những ngày tháng bị lạm dụng không buông tha cô. "Khi trở về, tôi đã bị suy nhược thần kinh và có một số vấn đề về tâm lý trong suốt 2 năm liền, do vậy, tôi không thể đi học nữa", Jamila nói.

Giờ đây, thay vì làm việc hay đi học trở lại, cô phải chăm sóc người mẹ trong ngôi lều chật chội ở khu trại tị nạn.

"Mẹ của tôi không thể đi lại được và có một số vấn đề về sức khỏe, do vậy, tôi phải ở lại và chăm sóc bà bởi chị gái của tôi đang ở Đức", cô nói.

Trở về quê nhà Sinjar ở miền bắc Iraq không phải là lựa chọn hợp lý đối với Jamila và nhiều người khác. Thành phố vẫn là đống đổ nát bốn năm sau cuộc thảm sát của IS và nỗi sợ hãi vẫn hằn sâu trong tư tưởng của cộng đồng người Yazidi.

"Sinjar đã bị phá hủy hoàn toàn. Ngay cả khi chúng tôi có thể quay trở lại, tôi cũng không muốn, vì chúng tôi sẽ bị vây quanh bởi các nước láng giềng Arab, những nước ban đầu ủng hộ IS, và giúp chúng sát hại bọn tôi", cô nói.

Hàng nghìn tay súng đang bị xét xử tại Iraq vì có liên hệ với IS, nhưng nhà chức trách Iraq không cho phép các nạn nhân ra làm chứng trước tòa, điều mà các lãnh đạo cộng đồng và các nhóm nhân quyền cho rằng không thể thúc đẩy được tiến trình hàn gắn vết thương.

"Thật đáng trách khi không một nạn nhân bị IS bạo hành khủng khiếp nào, bao gồm cả nô lệ tình dục, được ra tòa làm chứng", ông Belkis Wille, nhà nghiên cứu về nhân quyền người Iraq, cho biết. "Hệ thống tư pháp của Iraq được xây dựng để cho phép nhà nước tiến hành 'trả thù tập thể' các nghi phạm, chứ không có trách nhiệm giải trình với các nạn nhân".

Đối với một số trong gần 17.000 người Yazidi ở trại tị nạn Sharya, cái chết của Baghdadi là bước đầu tiên trên con đường công lý, dù họ vẫn lo sợ về các tay súng IS còn sống.

Mayan Sinu, 25 tuổi, giờ có thể mơ ước về một cuộc sống mới sau khi rời trại Sharya, khi cô và ba đứa con đã được phép tị nạn ở Australia. Tuy nhiên, cô cũng muốn những kẻ đã bắn vào chân chồng cô và lôi anh đi phải bị truy tố. Chồng Sinu đã mất tích kể từ cuộc tấn công 5 năm trước.

"Tôi hy vọng Baghdadi phải chịu đựng nhiều hơn những gì chúng tôi đã phải trải qua", Sinu nói. "Tôi ước hắn đã không tự sát, để tôi có thể tự tay giết hắn".

Quốc Hưng (Theo Reuters)